صراط مستقیم

معاویة بن وهب از امام صادق (ع) نقل مى‏ کند که فرمود:

به خاطر هفت کلمه، حکیمى صد فرسخ به دنبال حکیمى دیگر بود و چون به او رسید از وى پرسید:

اى شخص، آن چیست که از آسمان بلندتر

و از زمین گسترده‏ تر

و از دریا بى‏ نیازتر

و از سنگ سخت‏ تر

و از آتش سوزاننده ‏تر

و از سرماى سخت سردتر

و از کوه‏ هاى استوار سنگین‏ تر است؟

گفت: اى شخص،

حق از آسمان بلندتر

و عدالت از زمین گسترده ‏تر

و بى‏ نیازى نفس از دریا بى ‏نیازتر

و قلب کافر از سنگ سخت ‏تر

و حریص پر طمع از آتش سوزاننده ‏تر

و نومیدى از رحمت خدا از سرماى سخت سردتر

و بهتان به یک فرد بى‏ گناه از کوه‏ هاى استوار سنگین ‏تر است.

الخصال / ترجمه جعفرى، ج‏2، ص: 17

                      
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:

خدا لعنت کند مردى را که غیرت ندارد «1».

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود:

خداى متعال بینى شخص بى‏ غیرت را به خاک مى‏ مالد «2».

 حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:

قلب مردى که غیرتمندى از خود نشان نمى‏ دهد وارونه است «3» «4».
__________________________________________________

پاورقی:

(1)- قال أمیرالمؤمنین علیه السلام: لعن اللَّه من لا یغار

(المحاسن ج 1 ص 205).
 (2)- قال رسول اللَّه صلى الله علیه و آله: أرغم اللَّه أنف من لا یغار

(من لا یحضره الفقیه ج 3 ص 281 و مکارم الأخلاق ج 1 ص 509).
قال رسول اللَّه صلى الله علیه و آله: جدع اللَّه أنف من لا یغار

(الکافی ج 5 ص 536 و من لا یحضره الفقیه ج 5 ص 536 و المحاسن ج 1 ص 205 و مشکاة الأنوار ج 2 ص 128 و 129).
 (3)- یعنى از فطرت خود دور شده و حقایق را- آنچنان که هست- درک نمى‏ کند.
 (4)- قال أمیرالمؤمنین علیه السلام: من لا یغار. فإنّه منکوس القلب

(المحاسن ج 1 ص 204 و مشکارة الأنوار ج 2 ص 128).
قال الإمام الصادق علیه السلام: إذا لم یغر الرجل. فهو منکوس القلب

(الکافی ج 5 ص 536).
                        به نقل از کتاب: مردان رحمت شده و مردان نفرین شده، ص: 265

امام صادق علیه السلام فرمودند:

1- طلبتُ الجنة، فوجدتها فی السخأ:
بهشت را جستجو نمودم،

پس آن را در بخشندگی و جوانمردی یافتم.

2- و طلبتُ العافیة، فوجدتها فی العزلة:
و تندرستی و رستگاری را جستجو نمودم،

پس آن را در گوشه گیری (مثبت و سازنده) یافتم.

3- و طلبت ثقل المیزان، فوجدته فی شهادة «ان لا اله الا الله و محمد رسول الله»:
و سنگینی ترازوی اعمال را جستجو نمودم،

پس آن را در گواهی به یگانگی خدا تعالی

و رسالت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) یافتم.

4- و طلبت السرعة فی الدخول الی الجنة، فوجدتها فی العمل لله تعالی:
سرعت در ورد به بهشت را جستجو نمودم،

پس آن را در کار خالصانه برای خدای تعالی یافتم.

5- و طلبتُ حب الموت، فوجوته فی تقدیم المال لوجه الله:
و دوست داشتن مرگ را جستجو نمودم،

پس آن را در پیش فرستادن ثروت (انفاق) برای خشنودی خدای تعالی یافتم.

6- و طلبت حلاوة العبادة، فوجدتها فی ترک المعصیة:
و شیرینی عبادت را جستجو نمودم،

پس آن را در ترک گناه یافتم.

7- و طلبت رقة القلب، فوجدتها فی الجوع و العطش:
و رقت (نرمی) قلب را جستجو نمودم،

پس آن را در گرسنگی و تشنگی (روزه) یافتم.

8- و طلبت نور القلب، فوجدته فی التفکر و البکأ:
و روشنی قلب را جستجو نمودم،

پس آن را در اندیشیدن و گریستن یافتم.

9- و طلبت الجواز علی الصراط، فوجدته فی الصدقة:
و (آسانی) عبور بر صراط را جستجو نمودم،

پس آن را در صدقه یافتم.

10- و طلبت نور الوجه، فوجدته فی صلاة اللیل:
و روشنی رخسار را جستجو نمودم،

پس آن را در نماز شب یافتم.

11- و طلبت فضل الجهاد، فوجدته فی الکسب للعیال:
و فضیلت جهاد را جستجو نمودم،

پس آن را در به دست آوردن هزینه زندگی زن و فرزند یافتم.

12- و طلبت حدب الله عزوجل، فوجدته فی بغض اهل المعاصی:
و دوستی خدای تعالی را جستجو کردم،

پس آن را در دشمنی با گنهکاران یافتم.

13- و طلبت الرئاسة، فوجدتها فی النصیحة لعبادالله:
و سروری و بزرگی را جستجو نمودم،

پس آن را در خیرخواهی برای بندگان خدا یافتم.

14- و طلبت فراغ القلب، فوجدته فی قلة المال:
و آسایش قلب را جستجو نمودم،

پس آن را در کمی ثروت یافتم.

15- و طلبت عزائم الامور، فوجدتها فی الصبر:
و کارهای پر ارزش را جستجو نمودم،

پس آن را در شکیبایی یافتم.

16- و طلبت الشرف، فوجدته فی العلم:
و بلندی قدر و حسب را جستجو نمودم،

پس آن را در دانش یافتم.

17- و طلبت العبادة فوجدتها فی الورع:
و عبادت را جستجو نمودم،

پس آن را در پرهیزکار یافتم .

18- و طلبت الراحة، فوجوتها فی الزهد:
و آسایش را جستجو نمودم،

پس آن را در پارسایی یافتم.

19- و طلبت الرفعة، فوجدتها فی التواضع:
برتری و بزرگواری را جستجو نمودم،

پس آن را در فروتنی یافتم.

20- و طلبت العز، فوجدته فی الصدق:
و عزت (ارجمندی) را جستجو نمودم،

پس آن را در راستی و درستی یافتم.

21- و طلبت الذلة، فوجدتها فی الصوم:
و نرمی و فروتنی را جستجو نمودم،

پس آن را در روزه یافتم.

22- و طلبت الغنی، فوجدته فی القناعة:
و توانگری را جستجو نمودم،

پس آن را در قناعت یافتم.

23- و طلبت الانس، فوجدته فی قرائة القرآن:
و آرامش و همدمی را جستجو نمودم،

پس آن را در خواندن قرآن یافتم.

24- و طلبت صحبة الناس، فوجدتها فی حسن الخلق:
و همراهی و گفتگوی با مردم را جستجو نمودم،

پس آن را در خوشخویی یافتم.

25- و طلبت رضی الله، فوجدته فی برالوالدین:
و خوشنودی خدا تعالی را جستجو نمودم،

پس آن را در نیکی به پدر و مادر یافتم.

منبع: مستدرک الوسائل، ج 12، ص 173 - 174، ح 13810

1

1. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : فِکْرَةُ ساعَةٍ خَیرٌ مِنْ عبادَةِ سنَةٍ. «بحارالانوار، ج 71، ص 326»

رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود:

ساعتی اندیشه کردن بهتر از یک سال عبادت است.

2. قال الامام علی - علیه السّلام - : لا عِبادَةَ کَالتَّفکُّرِ فی صَنْعةِ اللهِ عزّوَجلّ. «امالی طوسی، ص 146»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هیچ عبادتی مانند اندیشیدن در صنع (خلق) خدای عزوجل نیست.

3. قال الامام علی - علیه السّلام - : تَمییزُ الباقی مِنَ الْفانی مِنْ أَشْرَفِ النَّظَرِ.«غررالحکم، ح 4494»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

تمییز دادن و تشخیص امور ماندنی از امور فانی و رفتنی، از برترین اندیشه ‌هاست.

4. قال الامام علی - علیه السّلام - : اَصْلُ العقلِ الفِکرُ وَ ثَمَرتُهُ السَّلَامَةُ.«غررالحکم، ح 3093»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

ریشة عقل، اندیشه است و ثمره ‌اش سالم ماندن.

(از خطا، لغزش و گناه یا عذاب آخرت)

5. قال الامام علی - علیه السّلام - : فِکرُ الْمَرءِ مِرآةٌ تُریهِ حُسْنَ عَمَلِهِ مِنْ قُبْحِهِ.«غررالحکم، ح 6546»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه آدمی آینه‌ای است که کردار نیک و بدش را به او نشان می‌دهد.

ادامه مطلب...