گناهی که حتی با شهادت بخشیده نمی‌شود
نیکی به والدین یا بدی نسبت به آنان، از اعمالی است که در دنیا و آخرت آثار مثبت و منفی بر آن مترتب است که دانستن آن، انسان ها را بهتر آگاه می‌کند تا در برخورد با آن ها بیشتر مراقب اعمال خود باشند.
آثار دنیوی نیکی به والدین
- مرگ آسان
امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: کسی که دوست دارد خداوند سکرات مرگ را بر او آسان کند، صله رحم کند و به پدر و مادرش نیکی کند.(1)
- طول عمر
«و الله یزید فی العمر.» (2) امام باقر ـ علیه السّلام ـ فرمود: نیکی به پدر و مادر، عمر را زیاد می‌کند.
- دچار فقر نمی‌شود
« ... ولم یصبه فی حیاته فقراً ابداً.»(3) در زندگی فقر به سراغ او نمی‌آید.
- برگشت کردن نیکی به پدر و مادر به خود انسان
در دستورات اسلامی به ما سفارش کردند که به پدر و مادر خود احسان کنید تا فرزندان شما نسبت به شما نیکی کنند، چون این کار یک آموزش عملی است که فرزندانمان از ما می‌آموزند، لذا امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: به پدرتان احترام کنید که فرزندانتان به شما نیکی کنند.(4)
امام سجاد علیه السلام فرمود:
دنیا همچون نیمه خواب (چرت) است
و آخرت بیداری می باشد
و ما در این میان رهگذر،
بین خواب و بیداری به سر می بریم.
(تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص 343، س 20)
امام سجاد علیه السلام فرمود:
تعجّب دارم از کسی که نسبت به تشخیص خوب و بد خوراکش اهتمام می ورزد
که مبادا ضرری به او برسد،
چگونه نسبت به گناهان
و دیگر کارهایش اهمیّت نمی دهد
و نسبت به مفاسد دنیایی، آخرتی، روحی، فکری، اخلاقی و... بی تفاوت است.
(أعیان الشّیعه: ج 1، ص 645)
امام سجاد علیه السلام فرمود:
سه چیز موجب نجات انسان خواهد بود:
بازداشتن زبان از بدگویی و غیبت مردم،
خود را مشغول به کارهایی کردن که برای آخرت و دنیای انسان مفید باشد
و همیشه بر خطاها و اشتباهات خود ناراحت باشد.
(تحف العقول: ص 204)
حدیث 1
رفع گرفتاری مؤمن
امام حسین (ع):
کسی که گرفتاری و اندوه مؤمنی را برطرف کند و او را آسوده کند، خداوند گرفتاری و اندوه دنیا و آخرت را از او رفع می‌کند.
بحار الانوار، ج 78، ص 122
حدیث 2
نشانه‌های جاهل و عالم
امام حسین (ع):
یکی از نشانه‌های جهل و نادانی، نزاع و جدال با غیر اهل فکر است از نشانه‌های عالم، نقد سخن و اندیشه خود و آگاهی از نظرات مختلف است.
بحار الانوار، ج 78، ص 119
حدیث 3
کم‌خردی
امام حسین (ع):
عجله کردن، کم‌خردی است.
بحار الانوار، ج 78، ص 122
حدیث 4
رهایی از آتش
امام حسین (ع):
گریه از روی ترس از خدا، موجب رهایی از آتش است.
مستدرک الوسایل، ج 11، ص 245
حدیث 5
در معرض اتّهام
امام حسین (ع):
همنشینی با فاسقان انسان را در معرض اتهام قرار می‌دهد.
بحار الانوار، ج 78، ص 122
امام سجاد علیه السلام ... فرمود:....
و حق صدقه این است که بدانى که
صدقه ذخیره توست که در نزد پروردگارت مى نهى
و ودیعه و امانتى است که به او سپرده اى .
امانتى که نیازى به شاهد طلبیدن براى آن ندارى
و در ودیعه گذاردن آن در پنهانى اعتماد و اطمینان بیشترى دارى
تا اینکه آن را آشکارا به ودیعت گذارى
و باید بدانى که صدقه بلاها و دردها را در دنیا
و آتش دوزخ را در آخرت از تو دفع مى کند.
نام کتاب : جهاد با نفس نام مؤ لف : شیخ حر عاملى قدس سره مترجم : على افراسیابى.
از امام سجاد علیه السلام روایت است که فرمود:
حق خداى بزرگ بر تو این است که تنها او را پرستش کنى
و چیزى را شریک او به شمار نیاورى
پس هر گاه از روى اخلاص و صفاى باطن چنین کنى
خداى سبحان بر خود لازم مى داند که امر دنیا و آخرتت را کفایت کند.
نام کتاب : جهاد با نفس نام مؤ لف : شیخ حر عاملى قدس سره مترجم : على افراسیابى.
امام صادق (ع) فرمود:
شش وبال گردنگیر شخص زناکار است
سه در دنیا و سه در آخرت آنچه در دنیا است این است که :
چهره را بى نور کند
و تنگدستى آورد
و شخص را زودتر نابود سازد
و آنچه در آخرت است:
خشم پروردگار جل جلاله
و سختگیرى در حساب
و جاوید ماندن در آتش.
الخصال / ترجمه فهرى، ج1، ص: 358
جابر بن عبد اللَّه از پیامبر خدا (ص) نقل مى کند که فرمود:
ترسناکترین چیزى که از آن بر امتم بیمناکم،
هواى نفس و آرزوى دراز است،
اما هواى نفس، همانا از حق باز مى دارد
و اما آرزوى دراز، پس آخرت را از یاد مى برد.
و اینک دنیا در حال پشت کردن است و آخرت در حال روى آوردن است و هر کدام از آنها فرزندانى دارند، پس اگر توانستید از فرزندان آخرت باشید و از فرزندان دنیا نباشید، پس چنین کنید، چون شما امروز در مرحله عمل هستید و بازخواستى نیست و فردا در مرحله بازخواست خواهید بود و عملى نیست.
الخصال / ترجمه جعفرى، ج1، ص: 85
ام سلمه به پیامبر خدا (ص) گفت:
پدر و مادرم فداى تو باد، زنى که دو بار شوهر کرده و آنها از دنیا رفته اند و به بهشت داخل شده اند، این زن با کدام یک از آنها خواهد بود؟
فرمود: اى ام سلمه:
هر کدام که اخلاق نیکویى داشته باشد و با خانواده خود رفتار نیکویى داشته باشد. اى ام سلمه!
کسى که اخلاق نیکو داشته باشد خیر دنیا و آخرت را برده است.
الخصال / ترجمه جعفرى، ج1، ص: 73