الإمام علی «ع»:
تعرّضوا للتّجارات، فإنّ لکم فیها غنى عمّا فی أیدی النّاس.
و إنّ اللَّه عزّ و جلّ یحبّ المحترف الأمین. المغبون غیر محمود و لا مأجور. «1»
امام على «ع»:
به انواع داد و ستد (و کسب و کار) بپردازید،
زیرا از این راه، از مال و منال مردم بى نیاز مى شوید.
خداوند بزرگ، صاحب حرفه درستکار را دوست مى دارد.
مغبون (کسى که در زندگى فریب خورده و براى خود تلاشى نکرده است)، نکوهیده است و بى پاداش.
* مقصود از بازرگانى و تجارت در احادیث، مطلق خرید و فروش و کسب و حرفه است، به منظور بى نیاز شدن از مردم و انجام دادن کارهاى نیک.
__________________________________________________
(1) «وسائل» 12/ 4.
کتاب الحیاة / ترجمه احمد آرام، ج3، ص: 210
رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند:
خداوند ناامیدکنندگان را روز قیامت محشور مى کند
در حالى که سیاهى چهره آنها بر سفیدى غلبه دارد،
مردم هنگامى که آنها را مشاهده مى کنند
مى گویند اینها مردم را از رحمت خداوند دور مى کردند.
کتاب ایمان و کفر
( ترجمه کتاب الإیمان و الکفر بحار الأنوار جلد 64 / ترجمه عطاردى)،
ج2، ص: 501
1- علاء بن سیابه گوید امام ششم فرمود:
هر کس از شما با اعتقاد امامت بمیرد و در انتظار باشد،
چون کسى است که در خیمه خود حضرت قائم بوده است.
(یعنى در جبهه جهاد با آن حضرت)
2- عبد الحمید واسطى گوید بامام پنجم ابى جعفر محمد بن على الباقر عرض کردم اصلحک اللَّه بتحقیق ما از بازار خود هم بانتظار این امر دست کشیدیم، فرمود:
اى عبد الحمید آیا معتقدى کسى که خود را براى خداى عز و جل زندانى کرد خدا گشایشى باو نمی دهد؟
آرى هر آینه خدا باو گشایش خواهد داد،
خدا رحمت کند بنده اى که خود را وقف بر ما کرده،
خدا رحمت کند بنده اى را که امر ما را زنده کند.
گوید عرض کردم اگر پیش از آنکه قائم را درک کنم بمیرم،فرمود:
هر کس از شماها بگوید اگر من قائم آل محمد را درک کنم او را یارى می کنم
ثواب کسى را دارد که با او شمشیر زند،
بلکه کسى که در همراهى او شهید شود.
3- رسول خدا فرمود:
افضل اعمال امت من انتظار فرج است از طرف خداى عز و جل
4- محمد بن فضیل گوید از ابى الحسن الرضا علیه السلام از فرج پرسش کردم فرمود:
براستى خداى عز و جل می فرماید در انتظار باشید
بدرستى که منهم با شما از منتظرانم.
5- احمد بن محمد بن ابى نصر گوید امام رضا (ع) فرمود:
چقدر صبر و انتظار فرج خوبست آیا نشنیدى گفته خداى عز و جل را (در سوره هود آیه 93):
«انتظار برید که من هم با شما انتظار برنده ام»
بر شما باد که صبر کنید زیرا فرج در نومیدى مى آید
و هر آینه کسانى که پیش از شما بودند از شما صابرتر بودند.
6- امام ششم از گفته پدرانش از امیر المؤمنین (ع) روایت کرده است که فرمود:
منتظر امر ما مانند کسى باشد که در جهاد در راه خدا بخون خود بغلطد.
کمال الدین / ترجمه کمرهاى، ج2، ص: 358و ص: 357
صفوان جمّال گفت:
از امام صادق علیه السّلام شنیدم که فرمود:
هر چیزى مطیع و فرمانبردار مؤمن است.
و در ادامه فرمود:
وقتى مؤمن قلبش را براى خدا خالص کند،
خداوند نیز هر چیزى،
حتّى خزندگان گزنده زمین و درندگان و پرندگان آسمان را از او مى ترساند.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 99
حسین بن عمرو گفت:
امام جعفر صادق علیه السّلام فرمود:
همانا مؤمن از پاره هاى آهن هم سخت تر است،
زیرا آهن در آتش، دگرگون مى شود
ولى مؤمن اگر بارها کشته شود و زنده گردد،
[ایمان درون] قلبش هرگز تغییر نمى کند.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 89
مسعدة بن صدقه از امام صادق علیه السّلام روایت کرد که؛
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود:
هر کس کار بدش او را ناراحت کند
و کار خوبش او را خوشحال نماید،
مؤمن است.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 87
صفوان بن مهران گفت:
امام جعفر صادق علیه السّلام فرمود:
مؤمن کسى است که:
هر گاه خشمگین شود،
خشمش او را از [راه] حق بیرون نبرد
و هر گاه خرسند شود،
خرسندى اش او را به باطل نیندازد،
و هر گاه قدرت یابد،
بیش از حقّ خویش برنگیرد.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 75
ابو بصیر گفت: به امام جعفر صادق علیه السّلام عرض کردم:
فدایت شوم، [صفات] شیعیانت را برایم وصف فرما. حضرت فرمود:
شیعه ما کسى است که:
صدایش از گوشش نمى گذرد
و دشمنى اش از بدنش به دیگرى تجاوز نمى کند.
بارش را به دوش دیگرى نمى اندازد
و اگر از گرسنگى هم بمیرد،
از غیر برادران دینى اش چیزى نمى خواهد.
شیعه ما کسى است که:
همچون سگ پارس نمى کند
و همچون کلاغ طمع نمى ورزد.
شیعه ما،
سبک بار زندگى مى کند
و هر زمان در جایى مأوا مى گیرد.
شیعیان ما کسانى هستند که:
در اموالشان، حقّ مشخّصى براى دیگران قرار مى دهند،
با یک دیگر مواسات مى کنند،
هنگام مرگ، بى تابى نمى کنند
و در قبرهایشان به زیارت یک دیگر مى روند.
ابا بصیر گفت: به امام صادق علیه السّلام عرض کردم:
فدایت شوم، اینان را کجا بجویم؟
فرمود: در اطراف زمین و بین بازارها،
آن گونه اند که خداى بزرگ در کتابش [در باره آنها] فرموده است:
«در برابر مؤمنین فروتن
و در مقابل کافران سرفرازند».
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 59
از یکى از امامان علیه السّلام روایت شده است که فرمود:
بعضى از شما [دوستداران ما] نسبت به بعضى دیگر بیشتر نماز مى خوانید
و بعضى نسبت به بعضى دیگر، بیشتر حجّ بجا مى آورید،
و بعضى نسبت به بعضى دیگر، بیشتر صدقه مى دهید.
نیز بعضى نسبت به بعضى دیگر، بیشتر روزه مى گیرید،
ولى با فضیلت ترین شما کسى است که
معرفتش [نسبت به ما] بیشتر باشد.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 53
حسن خزّاز گفت:
از امام رضا علیه السّلام شنیدم که فرمود:
بعضى از کسانى که ادّعاى محبّت و دوستى ما را دارند،
ضررشان براى شیعیان ما از دجّال بیشتر است.
حسن گفت:
عرض کردم: اى پسر رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم به چه علّت؟
فرمود:
به خاطر دوستى شان با دشمنان ما
و دشمنى شان با دوستان ما.
و هر گاه چنین شود، حقّ و باطل به هم در آمیزد و امر مشتبه گردد و مؤمن از منافق باز شناخته نشود.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 37