امام سجاد علیه السلام ... فرمود:....
و حق صدقه این است که بدانى که
صدقه ذخیره توست که در نزد پروردگارت مى نهى
و ودیعه و امانتى است که به او سپرده اى .
امانتى که نیازى به شاهد طلبیدن براى آن ندارى
و در ودیعه گذاردن آن در پنهانى اعتماد و اطمینان بیشترى دارى
تا اینکه آن را آشکارا به ودیعت گذارى
و باید بدانى که صدقه بلاها و دردها را در دنیا
و آتش دوزخ را در آخرت از تو دفع مى کند.
نام کتاب : جهاد با نفس نام مؤ لف : شیخ حر عاملى قدس سره مترجم : على افراسیابى.
از یکى از امامان علیه السّلام روایت شده است که فرمود:
بعضى از شما [دوستداران ما] نسبت به بعضى دیگر بیشتر نماز مى خوانید
و بعضى نسبت به بعضى دیگر، بیشتر حجّ بجا مى آورید،
و بعضى نسبت به بعضى دیگر، بیشتر صدقه مى دهید.
نیز بعضى نسبت به بعضى دیگر، بیشتر روزه مى گیرید،
ولى با فضیلت ترین شما کسى است که
معرفتش [نسبت به ما] بیشتر باشد.
صفات الشیعة / ترجمه توحیدى، ص: 53
طاوس یمانى مى گوید:
از على بن الحسین (ع) شنیدم که فرمود:
نشانه هاى مؤمن پنج چیز است،
گفتم: آنها کدامند؟ فرمود:
خداترسى در خلوت،
و صدقه دادن در حال تنگدستى،
و شکیبایى در مصیبت،
و بردبارى در حال غضب،
و راستگویى در حال ترس.
الخصال / ترجمه جعفرى، ج1، ص: 393
طاوس یمانى مى گوید:
از على بن الحسین (ع) شنیدم که فرمود:
نشانه هاى مؤمن پنج چیز است،
گفتم: آنها کدامند؟
فرمود:
خداترسى در خلوت،
و صدقه دادن در حال تنگدستى،
و شکیبایى در مصیبت،
و بردبارى در حال غضب،
و راستگویى در حال ترس.
الخصال / ترجمه جعفرى، ج1، ص: 393
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در جمع صحابه خود فرمود:
«ألا و تقرّبوا إلی اللّه بالطاعات یجزل لکم المثوبات، و قصّروا أعمارکم فی الدنیا بالتعرّض لأعداء اللّه فی الجهاد لتنالوا طول أعمار الآخرة فی النعیم الدائم الخالد، و ابذلوا أموالکم فی الحقوق اللازمة لیطول غناوءکم فی الجنّة.
فقام ناس فقالوا:
یا رسول اللّه نحن ضعفاء الأبدان قلیلو الأموال لا نفی بمجاهدة الأعداء و لا تفضل أموالنا عن نفقات العیالات، فماذا نصنع؟
قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله : ألا فلیکن صدقاتکم من قلوبکم و ألسنتکم.
قالوا: کیف یکون ذلک یا رسول اللّه ؟ قال صلی الله علیه و آله :
أمّا القلوب فتقطعونها علی حبّ اللّه و حبّ محمّد رسول اللّه و حبّ علی ولی اللّه و وصی رسول اللّه و حبّ المنتجبین للقیام بدین اللّه و حبّ شیعتهم و محبّیهم و حبّ إخوانکم الموءمنین و الکفّ عن اعتقادات العداوات و الشحناء و البغضاء.
و أما الألسنة فتطلقونها بذکر الله تعالی بماهو أهله والصلاة علی نبیه محمّد وآله الطیبین فإنّ اللّه تعالی یبلّغکم أفضل الدرجات وینیلکم به المراتب العالیات».
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:
ای مردم! با اطاعت خدا، به خدا نزدیک شوید تا این که خداوند شما را به خیر برساند.
اسارت های خود را در دنیا کم کنید و متعرض دشمنان خدا شوید و در جنگ شرکت کنید تا اعمال شما در قیامت زیاد شود و از مال های خودتان در حقوق لازم انفاق کنید.
در این حال، مردم بلند شدند و عرض کردند:
«ای رسول خدا! بدن ما ضعیف است و مال و منالی هم نداریم که بذل و بخشش کنیم، پس چه کنیم؟»
حضرت فرمودند: «صدقات قلبی و زبانی بدهید.»
باز مردم سؤال نمودند: «چگونه صدقه بدهیم؟»
حضرت فرمودند: صدقات قلبی، این است که قلبتان را با محبت خدا و محمد، رسول خدا و علی، ولی خدا، و همه کسانی که برای قیام در راه دین خداوند انتخاب شده اند (ائمه معصومین علیهم السلام ) و محبت شیعه آن ها و کسانی که از دوست داران شیعیان هستند را در دلتان ایجاد کنید.
اما صدقات زبان، این است که مشغول به ذکر خداوند باشید و صلوات بر محمد و آلش بفرستید، زیرا خداوند شما را به واسطه این اعمال به بهترین درجات می رساند.
( تفسیرالامام العسکری علیه السلام،ص 447 و 448؛مدینةالمعاجز،ج 1،ص 455؛بحارالانوار،ج 9،ص 325)
منصور دوانیقی از عبدالرحمن خواست که وی را موعظه کند، عبدالرحمن گفت روزگار برای تو موعظه است! منصور گفت چگونه؟ عبدالرحمن گفت عمربن عبدالعزیز وقتی درگذشت پانزده پسر داشت و فقط هفده دینار از خود باقی گذاشت که پنج دینار آن نیز خرج کفن و دفنش شد و هشام بن عبدالملک نیز وقتی مرد پانزده پسر داشت و به هر پسرش یک میلیون دینار ارثیه رسید! کمی بعد از فوت هشام، روزی یکی از پسران عمربن عبدالعزیز را دیدم با صد اسب و مقدار زیادی خواربار که در راه خدا به عنوان حقوق فقرا انفاق می کرد و در همان حال، یکی از فرزندان هشام را دیدم که گدایی می کرد و از مردم صدقه می گرفت.
(برگرفته از نرم افزار هدایت در حکایت)