صراط مستقیم

1

1. قال رسول الله - صلی الله علیه و آله - : فِکْرَةُ ساعَةٍ خَیرٌ مِنْ عبادَةِ سنَةٍ. «بحارالانوار، ج 71، ص 326»

رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود:

ساعتی اندیشه کردن بهتر از یک سال عبادت است.

2. قال الامام علی - علیه السّلام - : لا عِبادَةَ کَالتَّفکُّرِ فی صَنْعةِ اللهِ عزّوَجلّ. «امالی طوسی، ص 146»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هیچ عبادتی مانند اندیشیدن در صنع (خلق) خدای عزوجل نیست.

3. قال الامام علی - علیه السّلام - : تَمییزُ الباقی مِنَ الْفانی مِنْ أَشْرَفِ النَّظَرِ.«غررالحکم، ح 4494»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

تمییز دادن و تشخیص امور ماندنی از امور فانی و رفتنی، از برترین اندیشه ‌هاست.

4. قال الامام علی - علیه السّلام - : اَصْلُ العقلِ الفِکرُ وَ ثَمَرتُهُ السَّلَامَةُ.«غررالحکم، ح 3093»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

ریشة عقل، اندیشه است و ثمره ‌اش سالم ماندن.

(از خطا، لغزش و گناه یا عذاب آخرت)

5. قال الامام علی - علیه السّلام - : فِکرُ الْمَرءِ مِرآةٌ تُریهِ حُسْنَ عَمَلِهِ مِنْ قُبْحِهِ.«غررالحکم، ح 6546»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه آدمی آینه‌ای است که کردار نیک و بدش را به او نشان می‌دهد.

6. قال الامام المجتبی - علیه السّلام - : اُوصیکُم بِتَقْوَی اللهِ وَ إدامَةِ التَّفکُّرِ، فَإِنَّ التَّفکُّرَ أََبُو کُلَّ خَیْرٍ وَ اُمَّهُ.«مجموعه ورام، ج 1، ص 52»

امام حسن - علیه السّلام - فرمود:

شما را به تقوای الهی و اندیشیدن مدام سفارش می‌کنم،

زیرا که اندیشیدن پدر و مادر همة خوبیهاست.

7. قال الامام الصادق - علیه السّلام - : أفضَلُ الْعِبادةِ اِدْمانُ التَّفَکُّرِ فی اللهِ وَ قُدرَتِهِ.«الکافی، ج 2، ص 55»

امام صادق - علیه السّلام - فرمود:

برترین عبادت، اندیشیدن مداوم درباره خدا و قدرت اوست.

8. قال الامام الصادق - علیه السّلام - : کانَ أَکْثَرُ عِبادَةِ أَبی ذَر أَلتَّفَکُرَ و الْأِعتِبارَ.«بحارالانوار، ج 71، ص 323»

امام صادق - علیه السّلام - فرمود:

بیشترین عبادت ابوذر(ره) اندیشیدن و پند گرفتن بود.

9. قال الامام علی - علیه السّلام - : ألتَّفکُّرُ فی آلاءِ اللهِ نِعمَ الْعِبادَةِ.«غررالحکم، ح 1792»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشیدن دربارة نعمتهای خدا، نیکو عبادتی است.

10 قال الامام علی - علیه السّلام - : فِکْرُ ساعَةٍ قَصیرَةٍ خَیرٌ مِنْ عِبادَةٍ طَویلَةٍ.«غررالحکم، ح 6537»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

ساعتی کوتاه اندیشیدن، بهتر از عبادت طولانی است.

11. قال الامام علی - علیه السّلام - : لا عِلْمَ کَالتَّفکُّرِ.«نهج البلاغه، حکمت 113»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هیچ دانشی چون اندیشیدن نیست.

12. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلفِکْرُ جَلاءُ الْعُقُولِ.«غررالحکم، ح 935»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه صیقل دهندة خردهاست.

13. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکرُ رُشْدٌ، أَلْغفلَةٌ فَقْدٌ.«غررالحکم، ح 85»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه مایة رشد و کمال است و غفلت موجب گمراهی.

14. قال الامام الحسن - علیه السّلام - : علیکم بالتَّفَکُّرِ فإنه حَیاة قَلْبِ البَصیرِ و مفاتیح أبواب الحکمه. ‌«بحارالانوار، ج 78، ص 115»

امام حسن - علیه السّلام - فرمود:

بر شما باد اندیشیدن پس به درستی که آن

مایه زندگی دل (و حیات قلب) شخص بابینش

و کلید درهای حکمت است.

15. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکْرُ یُنیرُ اللُّبَّ.«غررالحکم، ح 369»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه دل و خرد را روشن می‌گرداند.

16. قال الامام علی - علیه السّلام - : فَضْلُ فِکْرٍ وَ تَفَهُّمٍ أَنْجَعُ مِنْ فَضْلِ تِکْرارٍ وَ دراسَةٍ.«غررالحکم، ح 4708»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

زیاد اندیشیدن و فهمیدن سودمند‌تر از زیاد تکرار کردن و خواندن است.

17. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلفِکْرُ یُفیدُ الْحِکْمَةَ.«غررالحکم، ح 878»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه حکمت به بار می‌آورد.

18. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ أکْثَرَ الْفِکرَ فِیما تَعَلَّمَ أتْقَنَ عِلْمَهُ وَ فَهِمَ ما َلمْ یَکُنْ یَفْهَمُ.«غررالحکم، ح 8917»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هرکه در آنچه آموخته است بسیار اندیشه کند،

دانش خود را استوار گرداند

و آنچه را نمی‌فهمیده است، بفهمد.

19. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ أَسْهَرَ عَیْنَ فِکرَتِهِ بَلَغَ کُنْهَ هِمَّتِهِ.«غررالحکم، ح 8784»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هرکه دیدة اندیشه خود را شب ها بیدار نگه دارد

به کنه خواست خویش دست یابد.

20. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکرُ فی الخَیْرِ یَدْعُوا إِلی الْعَمَلِ بِهِ.«غررالحکم، ح 1395»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه کردن در خوبیها انگیزه به کار بستن آنها می‌شود.

21. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلفِکْرُ فی الْعَواقِبِ یُنْجی مِنَ الْمَعاطِبِ.«غررالحکم، ح 1460»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه در عواقب امور

(انسان را) از افتادن در مهلکه‌ها نجات می‌دهد.

22. قال الامام علی - علیه السّلام - : بِالْفِکْرِ تَنْجَلی غَیاهِبُ الْاُمُورِ.«غررالحکم، ح 4322»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

با اندیشه است که تاریکیهای امور روشن می‌شود.

23. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکْرُ یُوجِبُ الْأِعتبارَ وَ یُؤْمِنُ الْعِثارَ وَ یُثْمِرُ الْأِسْتِظْهارَ.

«غررالحکم، ح 2124»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشه کردن موجب عبرت گرفتن می شود

و از لغزش ایمن می‌گرداند

و احتیاط و هوشیاری به بار می‌آورد.

24. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ طالَتْ فِکرَتُهُ حَسُنَتْ بَصیرَتُهُ.«غررالحکم، ح 8319»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هر که مدت طولانی بیندیشد،

بینشش نیکو شود.

25. قال الامام علی - علیه السّلام - : ما ذَلَّ مَنْ أحْسَنَ الْفِکَرَ.«غررالحکم، ح 9458»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

کسی که اندیشه‌اش نیکو باشد،

خوار نگردد.

26. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلتَّفکُّرُ یَدعُوا إلی الْبِرِّ وَ الْعَمَلِ بِهِ.«الکافی، ج 2، ص 55»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشیدن،

(انسان را) به نیکی و عمل به آن فرا ‌می‌خواند.

27. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ قلَّ أَکْلُهُ صَفا فِکْرُهُ.«غررالحکم، ح 8462»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هر که کم بخورد

اندیشه‌اش صاف (و نیک) گردد.

28. قال الامام علی - علیه السّلام - : کَیْفَ تَصْفُو فِکْرَةُ مَنْ یَسْتَدیمُ الشَّبَعَ ؟«غررالحکم، ح 6975»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

چگونه صاف و زلال گردد؟

اندیشه کسی که پیوسته شکمش سیر است؟

29. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلْفِکرُ فی غَیرِ الْحِکْمَةِ هَوَسٌ.«غررالحکم، ح 1278»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشیدن در غیر حکمت،

هوس (بیهودگی و سبک مغزی) است.

30. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ کَثُرَ فِکْرُهُ فی الْمَعاصی دَعَتْهُ إِلَیْها.«غررالحکم، ح 8561»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

کسی که زیاد دربارة گناهان بیندیشد،

گناهان او را به سوی خود بکشانند.

31. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ کَثُرَ فِکرُهُ فی اللَّذّاتِ غَلَبَتْ عَلَیْهِ.«غررالحکم، ح 8564»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هر که زیاد دربارة لذتها بیندیشد،

آن لذتها بر او چیره شوند.

32. قال الامام علی - علیه السّلام - : مَنْ تَفکَّرَ فی عَظَمَةِ اللهِ أَبْلَسَ.«غررالحکم، ح 9207»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

هرکه در عظمت خدا بیندیشد،

متحیّر شود.

33. قال الامام علی - علیه السّلام - : أَلتَّفکُّر فی مَلکوتِ السَّماواتِ وَ الأَرضِ عِبادةُ الْمُخلَصینَ.«غررالحکم، ح 1792»

امام علی - علیه السّلام - فرمود:

اندیشیدن درباره ملکوت آسمان ها و زمین،

عبادت مخلصان است.

34. قال الامام الکاظم - علیه السّلام - :... اِنَّ لِکُلِّ شَیٍِ دَلیلاً وَ دلیلُ العَقلِ التَّفَکُرُ وَ دلیلُ التَّفَکُّرِ الصّمت و لِکُلِّ شیٍ مطیَّةً وَ مَطیَّةَ العَقلِ التَّواضُعِ ... .«اصول کافی، ج 1، ص 15»

امام کاظم - علیه السّلام - فرمود:

... برای هر چیزی دلیل (و نشانه ای) وجود دارد

و دلیل عقل تفکر است

و دلیل تفکرسکوت است

و برای هر چیزی مرکبی است

و مرکب عقل تواضع است.

http://library.tebyan.net